جامعه پویا -آشنایی با سبک جدیدی از خرید لباس به نام «سکند شاپ» یا همان دست دوم که بازارش به خصوص در پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین داغ است.
اگر جزو طرفداران خرید لباس‌های مارک باشید و اوضاع مالی متوسطی داشته باشید، احتمالا تا به حال گذرتان به فروشگاه‌های تاناکورا یا شوهای حضوری یا مجازی «سکند شاپ» افتاده است. شاید به اندازه‌ای که واژه تاناکورا به گوش مردم آشناست، کلمه سکند شاپ برایشان دور از ذهن بیاید. اما جالب است بدانید چند وقتی است خرید لباس دست دوم یا به عبارتی سکند هند شاپینگ در ایران مثل بسیاری دیگر از کشورها رواج پیدا کرده است و مردم به دلایل متعددی چون تنوع در نوع پوشش به این نوع خرید که اغلب آن را شبیه خرید لباس تاناکورا می‌دانند، روی آورده‌اند. در ادامه به بررسی این سبک از خرید که به تازگی بسیار پرطرفدار شده ، با تاناکورا متفاوت است و بازار آن در پلتفرم های خرید و فروش آنلاین رونق گرفته، می‌پردازیم.
از تاریخچه تاناکورا تا تنوع مشتریان
لباس تاناکورا یا همان پوشاک دست دوم به نوعی لباس گفته می‌شود که به خیریه‌ها توسط مردم کشورهای دور و نزدیک اهدا می‌شود و از طریق مرزهای هوایی یا زمینی به کشورهای دیگر وارد و سپس در آن جا شست‌و‌شو و ضدعفونی و به مردم آن کشورها فروخته می‌شود. این سبک از خرید و فروش لباس بسیار قدیمی است و به قرن 14 میلادی می‌رسد. حد فاصل میان قرون وسطی و رنسانس زمانی که فقر شیوع پیدا کرده بود و فقط طبقه اشراف می‌توانستند لباس‌های مناسب بپوشند. بنابراین اروپاییان به فکر فروش لباس‌های استفاده شده و کهنه افتادند و از این راه کسب درآمد می‌کردند. لباس‌های تاناکورا مسافت طولانی را طی می‌کنند تا به دست خریداران برسند. کشورهایی چون چین، ترکیه، نروژ، سوئد، دانمارک، کانادا و آلمان جزو صادرکنندگان پوشاک دست دوم محسوب می‌شوند. شاید در قدیم خرید لباس تاناکورا فقط در بین مردم قشر ضعیف رواج داشت اما باید بدانید این نوع خریدها در بین جوانانی که طرفدار پوشیدن لباس‌های مارک و داشتن ظاهری شیک هستند اما توانایی خرید اجناس مارک دار، نو و دست اول را ندارند، رواج پیدا کرده است.
مشکلات بهداشتی تاناکورا
اگر حتی یک بار به فروشگاه‌های تاناکورا برای سر زدن یا خرید رفته باشید حتما با بوی بدی در این مکان‌ها روبه‌رو شده اید. خیلی از فروشندگان ادعا می‌کنند این بوی بد مربوط به مواد شیمیایی است که برای
ضد عفونی کردن این لباس‌ها استفاده می‌شود و خطری برای پوست ندارند، اما بیماری های پوستی خلاف این ادعا را اثبات می‌کنند. شما نمی‌دانید این لباس‌ها را قبلا چه کسانی پوشیده‌اند. گاهی اوقات این لباس‌ها سال‌های سال در بنادر و مرز‌ها باقی می‌ماند و مواد شیمیایی بسیاری به آن‌ها زده می شود تا از بیدخوردگی آن‌ها پیشگیری شود. همین مسئله ممکن است موجب بروز مشکلات و حساسیت های پوستی برای مصرف‌کنندگان شود. پزشکان معتقدند استفاده از لباس دست دوم برای سالمندان، شیرخواران و افراد مبتلا به بیماری های مزمن ریوی و قلبی خطرسازتر است. اگر اصرار به استفاده از این لباس‌ها را دارید، قبل از استفاده حتما آن‌ها را با آب گرم بشویید و به مدت ۲۴ ساعت در فضایی آزاد و در زیر نور آفتاب قرار دهید تا بوی نامطبوع‌شان از بین برود.
تفاوت های تاناکورا با سکند شاپ و کلوزت شاپ
سکند شاپ‌ها چیزی شبیه لباس‌های تاناکورا هستند اما شکل امروزی، محلی و بومی‌سازی شده به خود گرفتند. در ادامه، چند نکته برای آشنایی بیشتر با این سبک از خرید لباس مطرح خواهد شد.
اولین سکند شاپ در ایران | شاید در ایران برای اولین بار فروش لباس کار شده توسط اپلیکیشن و سایت هایی چون دیوار شکل همگانی به خود گرفت و قبل از آن این عادت در بین جمع‌های خانوادگی رواج بیشتری داشت و اعضای خانواده لباس‌های استفاده شده خود را بین یکدیگر رد و بدل می‌کردند.
تفاوت سکندشاپ با تاناکورا| تفاوت کلی سکند شاپ‌ها با لباس‌های تاناکورا در آن است که این لباس‌ها معمولا یک یا دوبار پوشیده می شوند و بعد بنا به دلایلی مثل طراحی شدن برای مراسم خاص یا تغییر سایز فرد، دیگر استفاده نمی شوند بنابراین این لباس‌ها معمولا از لحاظ بهداشتی تمیزتر هستند. در بسیاری از شهرها برای فروش لباس‌های دست دوم مثل لباس‌های نو مزون و شوهای حضوری در نظر گرفته می‌شود و تنوع بالایی وجود دارد اما خوب مشخص است که تنوع سایزی وجود ندارد. بنابراین اگر شما از تناسب اندام عمومی برخوردار باشید احتمال این که بتوانید خرید بهتری از سکند شاپ داشته باشید، بالا می‌رود. معمولا سایز 38-40 برای خانم‌ها بهترین سایز برای خرید از این نوع مزون‌هاست.
کلوزت شاپ| کلوزت شاپ دراصطلاح به نوعی از سکند شاپ گفته می‌شود که لباس‌ها کاملا نو هستند و فرد لباس را خریده و اصلا برای یک بار هم آن را نپوشیده است و لباس خود را زیر قیمت خرید می‌فروشد. اگر از من بپرسید این نوع خرید یکی از بهترین شیوه‌های خرید است زیرا شما یک لباس کاملا نو را با قیمتی خیلی کمتر از قیمت اصلی به خانه می‌برید.
استوک و اوت لت| در اصطلاح پوشاک استوک یعنی کالا یا پوشاک ذخیره و انبار شده است. گاهی به دلیل تولید بیش از حد لباس در کارخانه‌ها، حتی لباس‌های معتبر و مارک هم هرگز به مغازه‌ها یا بوتیک‌ها نمی‌آیند و این لباس‌های اضافی در کارخانه‌ها باقی می‌مانند یا شاید برای صرفه‌جویی در فضای با ارزش انبار، تعداد زیادی از چنین پوشاکی به عمده‌فروشان سهام فروخته می‌شوند. تمامی محصولات و لباس استوک در اصل به دلیل فروش نرفتن از انبار و سطح فروشگاه‌های لباس اروپایی جمع‌آوری می شوند و با نام پوشاک استوک مارک دار اروپایی در بازار ایران به فروش می‌رسند.
سکند شاپ‌های مجازی| در بین انواع سکندشاپ‌های موجود در کشور انواع مجازی آن بسیار بیشتر از شوهای حضوری طرفدار دارد. شاید دلیل رواج نوع مجازی آن، در درجه اول شیوع کرونا باشد.
مزایای خرید از سکند شاپ‌ها
حفظ محیط زیست| خیلی افراد در سراسر جهان برای حفاظت از محیط زیست گوشت کم مصرف می کنند،، محصولات چرم نمی‌‌خرند، از کیسههای پلاستیکی استفاده نمی‌کنند و از وسایل نقلیه عمومی استفاده می‌کنند اما گروهی هستند که معتقدند یکی از بزرگترین قدمهایی که میتوان در راه حفظ محیط زیست برداشت، خرید پوشاک دست دوم است. جالب است بدانید، پسماند پارچه در آمریکا تبدیل به چنان مشکل بزرگی شده است که دولت هر ساله، با پرداخت هزینهای گزاف، بخش بزرگی از زبالههای پارچه‌ای را برای خروج به کشورهای جهان سوم، به ویژه کشورهای آفریقایی میفرستد. این فقط بخشی از مشکلات برای از بین بردن زباله های پارچه‌ای است. قطعا برای تولید هر لباس میزان قابل توجهی از آب، برق و سوخت‌های فسیلی به کار گرفته می‌شود که به محیط زیست و زمین آسیب غیرقابل جبرانی وارد خواهد کرد. بنابراین اگر از طرفداران حفظ محیط زیست هستید خرید لباس‌های دست دوم یکی از بخش‌های کمک به بقای کره زمین است.
هزینه کمتر، جنس بهتر| خرید از فروشگاه‌های لباس دست دوم باعث می‌شود بتوانید لباس‌هایی را که همیشه دلتان می‌خواسته داشته باشید اما به دلیل قیمت بالای شان از خریدن آن ها صرف‌نظر کرده‌اید به کمدهای خود بیاورید. شما می‌توانید به اندازه یک لباس معمولی با جنس نه چندان خوب هزینه کنید و یک لباس با جنس بهتر بخرید و آن را چندین سال بپوشید و از این نظر در هزینه‌ها نیز صرفه‌جویی کنید.
ترکیب دوره‌ها| اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که یک سبک منحصر به فرد برای لباس پوشیدن خود دارید و دوست دارید همیشه خاص باشید با خرید از سکند شاپ‌ها می‌توانید انواع لباس‌های مختلف دور‌ه های مد را با یکدیگر ترکیب کنید و استایل مخصوص خود را بسازید. همچنین می‌توانید هر لباسی را که به نظرتان کمتر استفاده می شود هم بفروشید و لباس مورد استفاده خود را تهیه کنید و هر روز سبک جدید، متفاوت و البته کم‌هزینه خود را داشته باشید.
واکنش مردم به سکند شاپ‌ها خوب نیست
گفت‌و‌گویی کوتاه با خانمی که مزون لباس دست دوم دارد و از بازار خرید و فروش این نوع لباس‌ها می‌گوید
این خانم فروشنده لباس دست دوم در ابتدای صحبت‌هایش می‌گوید: «اولین بار در یک جمع دوستانه بود که با خاطره مادر یکی از دوستانم که مدتی در آلمان زندگی می‌کرد، جرقه زدن این نوع مزون در ذهنم زده شد. او می‌گفت در آلمان سوله‌هایی در خارج شهر وجود دارد که آخر هفته‌ها افرادی می‌آیند و لباس‌های دست دوم خود را به قیمت بسیار اندکی به این مراکز می‌فروشند. با شنیدن این خاطره به نظرم رسید این یک روش خوب برای کاهش مصرف‌گرایی است. به ویژه برای کسانی مثل من که تغییر سایز زیادی دارند و با باز کردن کمد لباس‌های شان با انبوهی از لباس‌های نو که دیگر تن‌شان نمی‌شود، روبه رو می‌شوند.»
به کاهش مصرف گرایی در این نوع خرید فکر کنیم
از او درباره بازخورد اطرافیان در خصوص این نوع مزون می‌پرسم که می‌گوید: «بازخوردها در اول کار اصلا با من خوب نبود. خیلی از اطرافیانم معتقد بودند فروش لباس دست دوم اوج بی‌کلاسی است. حتی مادر خودم هم روی خوشی به این داستان نشان نداد اما بعد از این که دید لباس‌ها تمیز و مرتب هستند و اغلب آن‌ها را به خشک شویی داده‌ام و فرقی با لباس نو ندارند، رفتارش عوض شد. اما راستش را بخواهید هنوز هم با فروش لباس دست دوم خوب برخورد نمی‌شود و خیلی‌ها معتقدند این نوع خرید مخصوص قشر ضعیف است و کمتر کسی به کاهش مصرف‌گرایی در این نوع خرید فکر می‌کند.»
قبل از استفاده، حتما این لباس‌ها را بشویید
وی درباره نکات بهداشتی که باید در این نوع خرید به یاد داشته باشیم، می‌گوید: «من همیشه لباس‌ها را به خشک شویی می‌دهم تا شسته و ضدعفونی شوند اما متاسفانه بعضی از سکند شاپ‌ها این کار را نمی‌کنند بنابراین خیلی مهم است که از کجا خرید می‌کنید؟ بهتر است از افراد آشنا خرید کنید که از نظر بهداشتی به آن‌ها اطمینان دارید و مطمئن باشید لباس تاناکورا نیست یا حداقل اگر از افراد غریبه خرید می‌کنید حتما قبل از پوشیدن لباس آن را بشویید.»
یک تیر و چند نشان با سکند شاپ های دوستانه و خانوادگی
هدف از سکند شاپ قرار نیست فقط درآمدزایی باشد. گاهی می‌توانیم با هدف کاهش مخارج خانواده، کاهش مصرف‌گرایی و هم‌افزایی بیشتر با دوستان و آشنایان سکند شاپ راه بیندازیم. هرچند سکند شاپ‌ها خیلی بهتر از تاناکورا هستند، اما باز هم شاید نگران مسائل بهداشتی باشید و البته حق هم دارید. خب چه اشکالی دارد به طور مثال لباس و وسایل دختر خاله‌تان را که خوب می‌شناسیدش بخرید و استفاده کنید. یا لباس و وسایل‌تان را به دوست تان بفروشید یا با هم معاوضه کنید. لااقل درباره آشنایان مطمئن هستید که بیماری خاصی ندارند و از وسایل‌شان به‌خصوص لباس‌ها درست استفاده کردند. با این کار به اقتصاد چند خانواده کمک کرده‌اید و هوای محیط زیست را هم داشته‌اید. چیزهایی هم که خریداری شده و حالا کاربردی ندارند هم اسراف نمی‌شوند.
نویسنده : مهسا کسنوی | روزنامه‌نگار