جامعه پویا-سرطان پستان ازنظر عاطفی و روانی به‌عنوان تأثیرگذارترین سرطان در بین زنان شناخته شده است. در تحقیقی که در زنان مبتلابه این بیماری انجام شده است، نقش حمایت اجتماعی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های کمک به افزایش امید زندگی در چنین بیمارانی مورد تأکید قرار گرفته است.
ایسنا نوشت: در مطالعه‌ای که در سال ۱۳۹۵ و با استفاده از اطلاعات ثبت‌شده در نظام ثبت سرطان صورت گرفت، میزان بروز استانداردشده سرطان در کل کشور برای جمعیت زنان ۲۴.۶ در ۱۰۰هزار و برای جمعیت مردان ۰.۸۲ در 100هزار گزارش شد. همچنین عنوان شد که بروز سرطان پستان از حدود ۱۸.۱، ۱۹.۱، ۱۹.۷ به ترتیب در غرب، شمال و شرق ایران تا حدود ۲۹.۳ و ۲۹.۷ در جنوب و مرکز متغیر است. اما خوشبختانه با وجود شیوع بالای سرطان پستان، میزان بقای بیماران در طی ۲۰ سال گذشته به‌طور قابل‌توجهی بهبود یافته است که این مسئله عمدتاً به تشخیص زودهنگام و درمان‌های جدید برای جلوگیری از عود نسبت داده شده است.
تشخیص و درمان سرطان پستان به عقیده محققان، منجـر به تغییر عملکرد جنسی، تصویر از خود منفی، مشکلات ارتباطی، ریزش مو، افزایش وزن، خستگی و دیگر آثار جسمانی می‌شود. همچنین بیماران مبتلابه سرطان پستان، اغلب از مشکلات روان‌شناختی متعددی رنج می‌برند.
این مشکلات که به عوامل فردی بیمار، عوامل مرتبط با درمان و سایر عوامل روانی- اجتماعی مربوط می‌شوند، می‌توانند ایمنی افراد مبتلا را تضعیف کرده، واکنش‌های ثانویه درمان را تشدید کرده و موجب عود و بدتر شدن بیماری شوند و درنتیجه بر اثرات درمان و پیش‌آگهی آن تأثیر بگذارند. از طرفی چنانچه خشم به وجود آمده در بیمـاران سـرطانی، به‌درستی ابراز نشود، این امکان وجود دارد که بـه درون فرد جهت یابد و منجر به ناامیدی و افسردگی شود.
اهمیت حمایت اجتماعی از زنان مبتلا
این موضوع، مورد توجه گروهی از پژوهشگران کشور از دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز و دانشکده علوم پزشکی شوشتر قرار گرفته است. این محققان در این خصوص، رابطه بین میزان حمایت اجتماعی و امیدواری در زنان مبتلابه سرطان پستان تحت شیمی‌درمانی را مورد بررسی علمی قرار داده‌اند.
در این پژوهش مقطعی، ۱۰۰ زن مبتلابه سرطان پستان تحت شیمی‌درمانی در بیمارستان‌های تابعه دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و با استفاده از پرسش‌نامه‌های استاندارد امیدواری و حمایت اجتماعی، به سؤالات پژوهشگران پاسخ داده‌اند.
بنا بر نتایج به‌دست‌آمده از تجزیه‌وتحلیل این پاسخ‌ها، تقویت و توسعه حمایت اجتماعی در زنان مبتلابه سرطان پستان می‌تواند راه‌کار مناسبی برای ایجاد امیدواری به زندگی و درنتیجه تحمل و سازش بهتر با مشکلات ناشی از بیماری و درمان‌های آن باشد.
در این رابطه، مهین غیبی زاده، محقق دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز و سه همکار دیگرش در این پژوهش می‌گویند: «بر اساس یافته‌های پژوهش ما، ۸۰ درصد زنان مورد مطالعه، حمایت اجتماعی خود را در سطح بالا و ۵۳ درصد آنان نیز امیدواری به زندگی خود را در حد متوسط گزارش کردند. همچنین یافته‌ها نشان داد که نمونه‌ها بیشترین حمایت را در بعد حمایت هیجانی و کم‌ترین حمایت را در بعد تعامل اجتماعی دریافت کرده‌اند. این یافته‌ها وجود ارتباط مستقیم و معنادار بین امیدواری و حمایت اجتماعی را نشان می‌دهند».
امیدواری به زندگی با ابزار حمایت اجتماعی
نتایج این مطالعه به‌وضوح حاکی از آن است که حمایت اجتماعی و امیدواری به زندگی در بیماران مورد مطالعه به ترتیب در سطح بالا و متوسط بوده است و بین حمایت اجتماعی و امیدواری به زندگی همبستگی مثبت وجود دارد. یعنی ابراز حمایت اجتماعی از زنان بیمار مبتلابه سرطان پستان، امیدواری آن‌ها را به زندگی به طرز قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
غیبی زاده و همکارانش با توجه به این نتایج که در نشریه «بیماری‌های پستان ایران» منتشر شده‌اند، اظهار کردند: «لازم است مداخلاتی با تأکید بر مؤلفه حمایت اجتماعی برای افزایش امیدواری به زندگی در چنین بیمارانی انجام شود. همچنین، شناسایی سایر عوامل مرتبط با امیدواری به زندگی در زنان مبتلابه سرطان پستان تحت شیمی‌درمانی می‌تواند برای توسعه دانش در این زمینه و طراحی مداخلات مؤثر برای این بیماران کمک‌کننده باشد».
نشریه «بیماری‌های پستان ایران» در قالب فصل‌نامه توسط مرکز تحقیقات سرطان پستان پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی منتشر می‌شود.