جامعه پویا - بیشتر افراد عادت دارند که به طور مداوم یا ناخواسته قولنج مفاصل انگشتان خود را بشکنند. در هنگام شکستن قولنج، مفاصل ما سر و صدا ایجاد میکنند. قولنج موضوعی طبیعی در بیشتر افراد است اما در افراد مسن بیشتر دیده میشود، زیرا بعضی از غضروفهای پوشاننده مفاصل، با گذشت زمان و به دلیل بخشی از روند طبیعی پیری، از بین میروند. با از بین رفتن این غضروفها، سطوح مفصلی ناهموار میشوند. کشیده شدن این سطوح خشن و ناهموار روی یکدیگر، صدا ایجاد میکند و شکستن آن با انگشتان برای برخی خوشایند است. اما آیا این کار برای ما مضر است؟ دکتر نرجس خبازی در «دکترتو» به این موضوع پرداخته است.
چرا با شکستن قولنج احساس خوشایندی دارید؟
ظاهرا آزادسازی فشار درون مفصل، باعث ترشح اندورفین در اطراف آن ناحیه میشود. اندورفین ماده شیمیایی است که توسط غده هیپوفیز تولید میشود و هدف آن کنترل درد در بدن و ایجاد احساس شادی است. به همین دلیل شکستن قولنج مفاصل میتواند احساس فوق العاده رضایتبخشی ایجاد و شما را ترغیب کند باز هم آن را تکرار کنید.
منشأ صدای شکستن قولنج چیست؟
مایع موجود در مفاصل به عنوان روان کننده عمل میکند. این مایع حاوی گازهای اکسیژن، نیتروژن و دی اکسید کربن است. ترکیدن حبابهای گازی که در مایع اطراف مفصل وجود دارد، باعث ایجاد صدا میشود. بهخصوص اگر مفاصل شما به درستی تراز نشده باشند یا به علت نشستن طولانی مدت یا قرار گرفتن در وضعیت نامناسبی مانند قوز کردن، متورم شده باشند. شما نمیتوانید بلافاصله دوباره قولنج همان مفصل یکسان را بشکنید، زیرا باید صبر کنید تا گازها به مایع مفصلی برگردند. گاهی هم کشیدگی و آزاد شدن رباطها و تاندونها این صدا را ایجاد میکند. صدایی که هنگام چرخاندن ناگهانی و محکم گردن احساس میکنید، میتواند به دلیل حرکت عضله یا تاندون روی یک ساختار استخوانی باشد. این اتفاق میتواند به این دلیل رخ دهد که ماهیچهها و بافتها بیش از حد سفت هستند یا با افزایش سن قابلیت ارتجاعی خود را از دست میدهند و اندازه و قدرت عضلات کاهش مییابد. برای خلاص شدن از شر این موضوع، میتوانید مفاصل و بافتهای اطراف آنها را به آرامی ماساژ دهید.
آیا باید نگران شکستن قولنج مفاصل باشیم؟
احتمالا در کودکی شنیدهاید که اگر قولنج مفاصل خود را بشکنید، به آرتروز دچار میشوید. اکنون هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد شکستن قولنج باعث آسیب رسیدن به مفاصل میشود. اما بیضرر هم نیست و در برخی موارد نادر ممکن است شکستن قولنج بند انگشتان باعث دررفتگی یا ضخیم شدن مفصل شود. تورم مفصل یا احساس درد هنگام انجام این کار میتواند نشان دهنده آرتروز یا نوعی روند التهابی در مفاصل باشد. اگر پس از شکستن قولنج، علایمی مانند درد، ، سبکی سر، بی حسی، گزگز کردن یا علایم نگران کنندهای را تجربه کردید، باید فوری با یک پزشک مشورت کنید.