جامعه پویا -تا چند ماه دیگر، صاحب فرزند دیگری میشوم. مادری هستم 27 ساله. دختری 4 ساله دارم که به او حسادت میکند و چندین بار از من پرسیده: «مامان، وقتی داداش به دنیا بیاد، منو بیشتر دوست داری یا اون رو؟». چه کنم؟
مخاطب گرامی، دختر شما ۴ سال تک ستاره والدین و شاید پدربزرگ و مادربزرگهایش بوده است و مسلما تولد فرزند دوم تغییرات زیادی در زندگی آرام کودک ایجاد میکند و این موضوع طبیعی است. بنابراین مدتی باید بگذرد تا کودک اول شما با شرایط جدید سازگار شود اما چند توصیه به شما:
توجه و محبتتان را به دخترتان بیشتر کنید
برای تسهیل دوره سازگاری کودک اول با شرایط و رقیب جدید، نقش والدین بسیار کارساز و تاثیرگذار است. کودکان مشکلاتی مثل حسادت یا بخل و غیره ندارند و این غفلت والدین از کودک اول است که میزان ناامنی و بیتعادلی او را افزایش میدهد. مادر برای همه مراحل رشد به ویژه کودک اول، منبع امنیت کودک است و با تولد فرزند دوم، کودک اول به طور ناگهانی از کانون توجه والدین حذف و نگاهها بیشتر به نوزاد معطوف میشود بنابراین احساس ناامنی و طرد شدگی باعث بیقراری عصبی کودک اول و نگرانی والدین می شود. برای گذر از این مرحله مخاطرهانگیز، نقش برجسته والدین غیرقابل انکار است و والدین و دیگر اطرافیان تاثیرگذار باید حتی بیش از گذشته به کودک اول توجه و محبت داشته باشند تا احساس ناامنی کودک به حداقل برسد و عملاً احساس کند که تولد فرزند دوم باعث تغییرات جدی در جایگاه او در خانواده نشده است.
![حسادت کودک](/images/blank-medium.png)
احساس ناامنی در او ایجاد نکنید
در دوره سازگاری توصیه میشود در حضور کودک اول به نوزاد توجه و علاقه افراطی ابراز نشود. در بدو تولد، نوزاد سه نیاز اصلی شامل خواب، غذا و بهداشت دارد که مادران در تامین آن کوشا هستند و ضرورتی ندارد که در حضور کودک اول سعی در تامین نیازهای ثانویه نوزاد شامل توجه و محبت داشته باشیم. همچنین برای امنیت بیشتر کودک اول از قول نوزاد بگوییم مثلا خواهر را خیلی دوست دارد و با نظارت، حتی لحظاتی نوزاد را روی زانوی کودک اول بگذاریم و صرفاً سعی در دور کردن وی از نوزاد نداشته باشیم. به سوالات کودک در دوره بارداری که ناشی از کنجکاوی و نگرانی وی است، جواب مثبت و امیدبخش بدهیم و فراموش نکنیم که اولین و حیاتیترین نیاز کودک امنیت است.
تولد فرزند دوم برای فرزند اول مشکلساز نیست اما...
با تشدید توجه و محبت و نزدیکی منطقی به کودک اول میتوانیم آسیبهای روحی و روانی ناشی از تولد فرزند دوم را به حداقل برسانیم و حتماً به افراد درجه یک خانواده هم توصیه کنیم همچون گذشته کودک اول مورد توجه و محبت آنان باشد. بنابراین تولد فرزند دوم برای فرزند اول مشکلساز نیست و نباید والدین از این نظر نگران باشند بلکه باید سبک ارتباطی و امنیت بخشی مستمر و آگاهانه والدین برای فرزند اول یک اولویت محسوب شود. این تداوم و افزایش توجه و محبت و احترام گذاشتن به فرزند اول نه تنها در دوره کودکی بلکه در دوره بزرگ سالی هم توصیه میشود.
نویسنده : عبدالحسین ترابیان| روانشناس