جامعه پویا- سیاتیک کمر یکی از حساس ترین قسمت های بدن است که به دلیل عدم بهداشت حرکتی می تواند به یک بیماری تبدیل شده و درد آن بسیار شدید شود.
عصب سیاتیک بزرگترین عصب بدن انسان است. این عصب در داخل باسن و در پشت ران درست درخط وسط سیر میکند و به زانو می رسد. عصب سیاتیک از ۵ ریشه عصبی در داخل کمر و لگن تشکیل می شود. که عبارتند دو ریشه از کمر انسان که ریشه عصبی چهارم و پنجم کمری ( L4و L5) و سه ریشه از لگن که شامل ریشه اول دوم و سوم لگنی ( S1 ,S2,S3 ) است. این عصب در باسن انسان از زیر عضله گلابی شکل یا عضله پیریفورمیس رد می شود و در پشت زانو به دو شاخه تیبیال و عصب پرونئال مشترک تقسیم می شود. اصولا ساق پا از دو قسمت درست شده است : عضلات قسمت جلوی ساق پا از عصب پرونئال عمقی عصب میگیرند وعضلات قسمت پشت ساق پا از عصب تیبیال عصب میگیرند . کلیه حرکات پاهای ما ( مانند راه رفتن ، ایستادن ، فشردن پدال ترمز و گاز ، برداشتن پا از روی ترمز ) از طریق این عصب( یعنی عصب سیاتیک و دوشاخه انتهایی آن عصب پرونئال عمقی و عصب تیبیال ) انجام می گیرد.
درد سیاتیک چیست ؟
درد سیاتیک دردی است که در مسیر عصب سیاتیک به وجود می آید یعنی از کمر، به باسن ، پشت ران و پشت و یا خارج ساق پا احساس می شود. معمولاً، درد سیاتیک یک طرفه است ، اما می تواند دو طرفه نیز باشد . درد می تواند به صورت ناگهانی ایجاد شده یا به تدریج و با گذشت زمان افزایش پیدا کند . درد سیاتیک در 90 درصد موارد در نتیجه پارگی یا فتق دیسک ایجاد می شود و در اینگونه مواقع معمولاً دیسک پاره شده یا فتق دیسک به ریشه های عصب سیاتیک(معمولا ریشه عصبی L5 به علت دیسک L4-L5 و ریشه عصبی S1 به علت فتق یا پاره شدن دیسک L5-S1 فشار وارد می کند. پس به طور خلاصه شایعترین علت درد سیاتیک پارگی یا فتق دیسک L4-L5 و L5-S1 است . سایر بیماریهایی که باعث درد عصب سیاتیک می شوند شامل تنگی کانال نخاعی ، تومورهای ستون مهره ها ، عفونت های ستون مهره ها و یا تومر های داخل لگن و تومورهای خود عصب سیاتیک هستند .وقتی ریشه های عصب سیاتیک تحت فشار قرار می گیرند، باعث ایجاد ضعف در عضلات، بی حسی ، ضعف ساق پا یا احساس سوزش کف پا و یا کمر می شوند. بعضی از مطالعات نشان داده اند که 40 در صداز افرادی که دچار دیسک کمر میشوند فقط با درد سیاتیک مراجعه میکنند ، بدون اینکه کمر درد داشته باشند.
درد در مسیر عصب سیاتیک چه اهمیتی دارد ؟
درد در مسیر عصب سیاتیک اهمیت زیادی دارد. زیرا شایع ترین علت آن پارگی دیسک کمر است و در درجه بعد تنگی کانال نخاعی و در درجه بعد لیزخوردگی مهره های کمر است. این سه بیماری مهم هستند و معمولا نیاز به عمل جراحی دارند .
درد سیاتیک یک درد مکانیکی است و با حرکت ایجاد و یا تشدید میشود و با دراز کشیدن بهتر میشود . درد سیاتیک ممکن است در زمان ایستادن، نشستن یاراه رفتن ایجاد شود. درد سیاتیک دردی است که از پشت باسن به پشت ران و سپس به پشت ساق و یا گاهی در قسمت خارجی ساق پا انتشار پیدا می کند. و منجر به درد و گزگز کف پا و انگشتان( خصوصا انگشت شست پا یا انگشت کوچک پا )می شود. درد عصب سیاتیک در افراد مختلف می تواند از ملایم تا شدید باشد و این درد می تواند با نشستن طولانی، خم شدن به جلو ، سرفه و عطسه کردن نیز تشدید شود.
دکتر سعیدی و همکاران او معتقدند که روشهای غیر جراحی باید همیشه به عنوان اولویت اول در نظر گرفته شوند، چراکه این روشها کارآیی بسیار خوبی در درمان درد عصب سیاتیک در پاها و پایین کمر دارند. اما آنچه که در این باره اهمیت زیادی دارد، طراحی یک برنامه درمانی مناسب است که برای هر بیمار، شرایط خاص خود را دارد و تنها پزشکان متخصصی که تجربه بالایی در این زمینه داشته باشند، قادر به انجام آن هستند.
دکتر سعیدی و همکاران او چندین روش بدون جراحی را برای درمان درد سیاتیک توصیه میکنند که مهمترین آنها عبارت است از:
تزریق اپیدورال
درمانهای کایروپرکتیک
طب سوزنی
ماساژ درمانی
الکتروتراپی
ورزشهای تقویتی و کششی
آنها معتقدند که به طور کلی کارآمدترین روش درمانی شامل یک تزریق اپیدورال همراه با استفاده از روشهای دیگری از قبیل کایروپرکتیک یا طب سوزنی میباشد. البته ممکن است بر اساس شرایط خاص هر بیمار از روشهای دیگری هم برای درمان او استفاده شود.