جامعه پویا -سرطان یکی از ترسناک ترین نام هایی است که برای بیماری به زبان می اید. هرچند درصد بالایی از مبتلایان به سرطان درمان می شوند اما عوارض هولناک این بیماری و احتمال مرگ در ان همیشه اضطراب زیادی را برای فرد مبتلا ایجاد می کند. در این میان سرطان تخم دان سرطان شایعی بین زنان است و بر اساس آمارهای منتشره سرطان تخم دان پنجمین سرطان شایع بین زنان است.
اما نکته قابل توجه این است که معمولا زنان بالای 50 سال مبتلا به این سرطان می شوند.
انواع سرطان تخم دان
عصر ایران نوشت: چندین نوع از سرطان‌های تخمدان وجود دارد؛ از جمله سرطان اپی‌تلیال، سرطان بوردرلاین و سرطان سلول‌های زاینده. شایع‌ترین نوع، سرطان سلول‌های اپی‌تلیال یا سلول‌های پوشش‌دهنده تخمدان‌هاست و حدود 80 تا 90درصد سرطان‌های تخمدان از این نوع هستند. سرطان‌های بوردرلاین یا سرطان سلول‌های بنیادین سرطان‌های نسبتا خوش‌خیم‌تر و كم‌خطرتری هستند كه با یك جراحی كوچك قابل درمانند. سرطان سلول‌های زاینده یا جرم سل تخمدان هم بین 5 تا 10درصد سرطان‌های این عضو است و در سلول‌هایی كه در آینده به تخمك بدل می‌شوند، رخ می‌دهد.
بیشتر بخوانید: سرطان دهانه رحم چیست و چطور تشخیص و درمان می شود
علائم سرطان تخمدان
آنهایی كه فرزند ندارند بیشتر در خطر هستند
اما عوامل خطر و نكاتی كه ممكن است احتمال سرطان را در زنان بالاتر ببرد چیست؟ به طور كلی می‌توان چند عامل خطر اصلی را در این مورد ذكر كرد:
1- نداشتن فرزند و عدم حاملگی، دخترانی كه ازدواج نمی‌كنند یا پس از ازدواج باردار نمی‌شوند بیشتر درمعرض ابتلا به این بیماری هستند.
2- هرقدر سن بالاتر رود احتمال ابتلا به بیماری بیشتر می‌شود. عموما این سرطان زنان بالای 50 سال را به‌خود درگیر می‌كند و بیشترین افراد مبتلا بین 55 تا 60 سال را دارند.
3- داشتن سابقه ابتلا به سرطان تخمدان در یكی از افراد نزدیك خانواده از مهم‌ترین فاكتورهای ابتلا به این بیماری است. مطالعات همچنین نشان داده ابتلای نزدیكان فرد به سرطان روده بزرگ، ركتوم، سرطان رحم یا سرطان سینه هم احتمال ابتلای فرد به سرطان تخمدان را افزایش می‌دهد.
4- زنانی كه برای برطرف كردن علائم دوران یائسگی تحت هورمون درمانی قرار می‌گیرند و برای آنها داروهای هورمونی صرفا استروژنی تجویز می‌شود، اگر برای 10سال این هورمون‌ها را دریافت كنند احتمال ابتلای آنها به سرطان تخمدان افزایش می‌یابد.
بیشتر بخوانید: سرطان پانکراس یا لوزالمعده چیست و چه علایمی دارد
5- برخی تحقیقات نشان داده، داروهای تحریك‌‌كننده تخمدان‌ها كه برای استفاده‌كنندگان از شیوه درمان ناباروری IVF تجویز می‌شود، احتمال بروز سرطان تخمدان از نوع بوردرلاین را افزایش می‌دهد.
6- زنانی كه به بیماری آندومتریوز مبتلا هستند احتمال بیشتری برای ابتلا به سرطان تخمدان دارند.
7- زنان با اضافه‌وزن زیاد و دارای BMI بالای 30 هم احتمال ابتلای بیشتری دارند.
8- زنان پاكستانی، نروژی، ایسلندی، لهستانی و هلندی بالاترین درصد مبتلایان به این بیماری را تشكیل می‌دهند.
علائم سرطان تخمدان
در مورد همه سرطان‌ها باید علائم اولیه و نشانه‌های اولیه بیماری را شناخت تا بتوان در صورت ابتلا به آن سرطان، تشخیص زودرس و درمان كامل‌تری داشت. در مورد سرطان تخمدان هم علائم هشداردهنده‌ای وجود دارد كه باید آنها را بشناسید.
دكتر ژانت موسلین، پزشك متخصص زنان در بیمارستان شیكاگو سنتر می‌گوید: «یك نكته بسیار مهم در مورد علائم سرطان تخمدان وجود دارد، آن هم این است كه اگر زنی علائمی مشابه بیماری سندرم روده تحریك‌پذیر TBS را برای اولین‌بار در سن بالاتر از 50 سال تجربه كند باید به احتمال ابتلا به سرطان تخمدان هم فكر كند و از این لحاظ هم مورد بررسی پزشكان متخصص قرار بگیرد.»
بیشتر بخوانید: روشی که سرطان را بدون شیمی درمانی بهبود می‌دهد
علائمی كه می‌توان آنها را علائم احتمالی اولیه سرطان تخمدان دانست عبارتند از:
1- افزایش ناگهانی سایز شكم و علائم شبیه به نفخ شكم
2- درد دائمی و گنگ در ناحیه شكم و زیر شكم
3- سیر شدن پس از خوردن مقدار بسیار كم غذا
4- مشكل در بلع غذا
5- علائم ادراری از جمله احساس فوریت و تكرر ادرار
6- تغییر در شیوه معمول دفع
7- درد پشت به همراه احساس خستگی عمومی
آیا مبتلایان به سرطان تخم دان می توانند بچه دار شوند
درمان اصلی سرطان تخمدان جراحی است البته جراحی برای برداشتن كانسر یا تخمدان‌ها ممكن است با درمان تكمیلی به صورت رادیوتراپی همراه شود. اگر پزشكان به باقی ماندن سلول‌های سرطانی در محل یا مجاورت آن شك داشته باشند برای بیمار درخواست رادیوتراپی می‌كنند.
گاهی هم ممكن است پزشكان برای بیمار درخواست شیمی‌درمانی كنند كه شیمی‌درمانی یا از راه تجویز دهانی یا به‌وسیله تزریق وریدی یا از راه گذاشتن لوله كوچكی در شكم فرد بیمار انجام می‌شود.
یكی از نكات اصلی در انتخاب شیوه درمان تمایل بیمار به داشتن فرزند پس از بیماری است. در صورتی كه فرد بخواهد صاحب فرزند شود پزشكان باید به احتمال درمان او بدون برداشتن تخمدان‌هایش فكر كنند البته عامل اصلی در تصمیم‌گیری در این مورد مرحله و میزان پیشرفت سرطان است. در واقع در زنان جوانی كه در مرحله ابتدایی سرطانشان تشخیص داده شده است می‌توان با حفظ تخمدان به خارج كردن سرطان فكر كرد. پس از جراحی برداشتن سرطان تخمدان فرد ممكن است همچنان احساس درد شكمی داشته باشد كه برای او به مدت چند هفته داروهای مسكن تجویز می‌شود. احساس برگشتن به حالت طبیعی و وضعیت طبیعی بدن ممكن است تا چند هفته پس از انجام این جراحی وجود نداشته باشد.