جامعه پویا - نفقه عبارت است از تامین هزینه های زندگی زن که شامل: غذا لباس، دارو ، درمان، خانه، اثاثیه ی منزل می باشد که از زمان عقد دائم به عهده زوج است. نفقه در ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی این گونه تعریف شده است: “نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن البسه اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه ی نقصان یا مرض.”شرط پرداخت نفقه از ناحیه ی زوج تمکین زوجه است در صورتی که زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود. در صورتی که مرددر دوران عقد زن را به صورت بلاتکلیف رها کرده باشد و اقدامی برای شروع زندگی ننماید زن میتواند نفقه ی خود را مطالبه نماید.
بیشتر بخوانید: چطور برای مهریه درخواست اعسار بدهیم
ضمانت اجرای عدم پرداخت نفقه:
در صورتی که مرد از پرداخت نفقه ی همسرش با وجود شرایط امتناع ورزد، زن می تواند شکایت کیفری مطرح و یا از طریق دادخواست حقوقی اقدام نماید. همچنین این امکان وجود دارد که هم زمان از این رو روش با هم استفاده کند. هر کدام از این راهکارها را به صورت جداگانه برسی میکنیم.
بیشتر بخوانید: قانون مهریه چیست و چطور مهریه را دریافت کنیم
نسرین مه آبادی وکیل دادگستری
۱_شکایت کیفری:
به موجب ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده مصوب 9/12/1391 هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه ی زن خود را در صورت تمکین او ندهد به حبس تعزیری در درجه ۶ (بیش از ۶ ماه تا ۲ سال) محکوم میشود.
عدم پرداخت نفقه جرم و از نوع جرایم قابل گذشت است و در صورت گذشت و رضایت زوجه از شکایت ، تعقیب جزایی یا اجرای مجازات موقوف می شود، لازم به ذکر است که جرم عدم پرداخت نفقه یک جرم مستمر است به این معنا که عدم پرداخت نفقه، به دفعات قابل شکایت کیفری است. برای مثال اگر نفقه ی فروردین ماه بعد از شکایت کیفری از زوج اخذ شود و زوجه رضایت دهد، مجددا مرد نفقه ی اردیبهشت ماه را پرداخت نکند زن می تواند دوباره از وی شکایت نماید.
۲_دادخواست حقوقی مطالبه نفقه:
در صورتی که زنی بخواهد نفقه ی گذشته ی خود را طلب کند باید از طریق دادخواست حقوقی اقدام نماید. با عنایت به میزان نفقه شورای حل اختلاف یا دادگاه به موضوع رسیدگی می‌کند. اگر میزان نفقه تا مبلغ ۲۰ میلیون تومان باشد، از طریق شورا و بیشتر از مبلغ فوق الذکر از طریق دادگاه خانواده قابل پیگیری است.
بیشتر بخوانید: حضانت فرزند چیست و حضانت فرزند بعد از طلاق یا مرگ والدین با چه کسی است
برای طرح شکایت کیفری یا دادخواست مطالبه نفقه ابتدا باید با در دست داشتن کارت ملی و سند ازدواج یا رونوشت آن و سایر مدارک به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمود و پس از ثبت توسط متصدی مربوطه ، دادخواست و شکایت به مرجع مربوطه برای رسیدگی ارجاع خواهد شد.
پی نوشت: قانون مدنی و قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱
دکتر نسترن مه آبادی – وکیل دادگستری