جامعه پویا-سرطان پانکراس یا لوزالمعده سرطانی موذی و پیشرونده‌است که در مراحل اولیه هیچ علایمی ندارد به همین دلیل هم خیلی سریع پیشرفت کرده و به مرحله کشنده بودن می‌رسد.
لوزالمعده یک عضو دستگاه گوارش است که به همراه کیسه‌ی صفرا در هضم غذا نقش دارد. با ایجاد جهش در دی ان ای (DNA) سلول‌های پانکراس، سلول‌ها بی وقفه رشد می‌کنند و بدون مرگ سلولی به زندگی طبیعی خود ادامه می‌دهند. تجمع این سلول‌ها منجر به تشکیل تومور در پانکراس می‌شود. اگر سرطان لوزالمعده درمان نشود به ارگان‌های اطراف و رگ‌های خونی گسترش می‌یابد.
البته سرطان لوزالمعده سرطان شایعی نیست اما اطلاعات مردم نیز درباره آن کافی نیست. برای دانستن در مورد این سرطان بهتر است اول غده پانكراس و عملكرد آن را بشناسید. در افراد مبتلا به کیست لوزالمعده یا دارای سابقه‌ی خانوادگی سرطان لوزالمعده، غربالگری به تشخیص زودهنگام سرطان کمک می‌کند.
لوزالمهده یا پانکراس چیست
غده پانكراس در عمق شكم، در پشت امعا و احشا قرار دارد. این غده بین 10 تا 15 سانتی‌متر طول دارد و شكل آن شبیه یك برگ كشیده است. در قسمت دوم پانكراس سلول‌هایی جا گرفته‌اند كه هورمون انسولین را می‌سازند. تومور در این بخش جزء تومورهای غدد درون ریز محسوب می‌شود. این تومورها ساده‌تر كشف می‌شوند اما ناشایع‌تر هم هستند. از طرف دیگر، در قسمت «سر» پانكراس سلول‌هایی هستند كه آنزیم‌های گوارشی و هضم‌‌كننده را ترشح می‌كنند ولی تومورهای این بخش كه شایع‌ترند به سختی قابل شناسایی هستند و این كار تشخیص آنها را مشكل می‌كند.
بدن در صورت بیمار شدن واکنش‌هایی دارد که باید آنها را جدی گرفت در خصوص سرطان پانکرانس هم این موضوع صادق است حتما باید واکنش‌های بدن را جدی گرفت.
بیشتر بخوانید: سرطان پستان بیشترین آسیب روانی را به زنان وارد می‌کند
دیابت ناگهانی
تحقیقات نشان می‌دهد كه 40درصد از افرادی كه سرطان پانكراس برای آنها تشخیص داده می‌شود یك تا 2 سال قبل از تشخیص سرطان، برای آنها تشخیص بیماری دیابت گزارش شده است. در واقع دیابت توسط سلول‌های تومور كه هنوز كشف نشده‌اند، ایجاد می‌شود. اما خب مشكل این است كه بیماری دیابت بیماری بسیار شایعی است و در واقع اكثریت قریب به یقین بیماران دیابتی، سرطان پانكراس ندارند. حالا پژوهشگران بر این نكته متمركز شده‌اند تا بتوانند وسایل یا آزمایش‌هایی برای تشخیص افتراقی این دو بیماری بسازند. اما نكته مهمی كه باید به آن توجه كنید سابقه خانوادگی است. افرادی كه ناگهان به بیماری دیابت دچار می‌شوند و هیچ شخصی در خانواده آنها سابقه ابتلا به این بیماری را نداشته است، حتما باید به احتمال ابتلا به بیماری سرطان پانكراس فكر كنند.
پوست ملتهب
اكثریت افرادی كه دچار یرقان می‌شوند احساس خارش در پوست كف دست، پا، آرنج‌ها و بازوهای خود می‌كنند، اما برخی مبتلایان به تومور بدون آنكه دچار یرقان شوند، احساس خارش در پوست خود دارند كه این خارش ناشی از واكنش پوست نسبت به بیلی روبین است.
بیشتربخوانید: سرطان روده در کمین جوانان
از دست دادن اشتها
افرادی که مبتلا به سرطان لوزالمعده می‌شوند معمولا مزه و طعم را دیگر تشخیص نمی‌دهند و هیچ چیز برای آنها خوشمزه نیست. تقریبا تمام افراد مبتلا به سرطان پانكراس 6 تا 8 ماه قبل از آنكه تشخیص سرطان برای آنها داده شود كاهش اشتهای ناگهانی و شدید را تجربه كرده‌اند و بیشتر آنها دچار حالت پری زودهنگام پس از خوردن مقدار كمی غذا بوده‌اند و همچنین كاهش وزن هم در این گروه از افراد شاخص بوده است.
اگر بیشتر از یكی از این 8 علامت را داشتید، با پزشك خود درمورد نگرانی‌تان صحبت كنید؛ وجود سابقه فامیلی بیماری‌های بدخیم در اعضای خانواده می‌تواند احتمال خطر را در شما بیشتركند.
شکم درد طولانی مدت
افرادی كه دچار سرطان شده‌اند به‌یاد می‌آورند كه قبل از تشخیص دوره‌هایی از دردهای شكمی را تجربه كرده‌اند كه این دردها، دردهای تیز و تندی نیستند بلكه دردهای مبهم و فشاردهنده‌‌ای بوده که اغلب این دردها به پشت هم تیر می‌كشد. نكته مهم در مورد این دردها این است كه با خم شدن فرد به جلو كاهش می‌یابد یا اصلا از بین می‌‌رود.
مدفو کم رنگ و بدبو
اگر توده ایجاد شده در پانكراس مانع از رسیدن آنزیم‌های گوارشی به روده شود این باعث می‌شود غذاهای چرب در روده جذب شود و در نتیجه مدفوع كم‌رنگ و بدبو ایجاد می‌شود، اما متاسفانه این علامت كه شاید جزء اولین علامت‌های مهم بیماری باشد معمولا توسط افراد نادیده گرفته می‌شود.
بیشتربخوانید: جزئیاتی درباره دردهای حاد سرطانی
چشم‌ها زرد می‌شود
حتی یك تومور كوچك هم می‌تواند مسیر مجاری صفراوی را ببندد، به خصوص اگر این تومور در ناحیه سر پانكراس باشد. این روند می‌تواند باعث بروز یرقان و زرد شدن رنگ پوست یا چشم‌ها شود.
برخی علایم نیز وجود دارد که فرد در ظاهر متوجه نمی‌شود و در واقع پزشکان هستند که باید به این علایم توجه داشته باشند.
انسداد مجاری صفراوی كه باعث بروز یرقان می‌شود، در عین حال می‌تواند باعث بزرگ شدن كیسه صفرا هم شود.
به طور معمول بزرگی كیسه صفرا كه ناشی از تجمع صفرا در داخل آن است در سونوگرافی‌ها یا عكس‌های معمول قابل‌تشخیص است، حتی اگر پزشكان دقت كنند می‌توانند با یك معاینه فیزیكی این كیسه صفرای بزرگ شده را تشخیص دهند.
چکاپ کنید
اگر بیشتر از یكی از این 8 علامت را داشتید، با پزشك خودتان در مورد نگرانی‌تان صحبت كنید؛ وجود سابقه فامیلی بیماری‌های بدخیم در اعضای خانواده نزدیك شما، كاهش وزن و سایر علامت‌های معمول مثل درد، تهوع، بی‌اشتهایی و... هم می‌تواند احتمال خطر را در شما بیشتر كند. مراحل تشخیص عبارتند از: معاینه فیزیكی، درخواست سونوگرافی، انجام آزمایش‌های خونی، سی.تی‌اسكن و آندوسكوپی همراه با بیوبسی كه ممكن است طی كردن این مراحل سخت به نظر برسد، اما بدانید كه تشخیص زودرس این بیماری می‌تواند جان شما را نجات دهد. به‌تازگی آزمایش خونی انجام می‌شود به نام 9- 19- CA كه می‌تواند تا حدودی در تشخیص این سرطان كمك كند اما هنوز باید این شیوه تشخیص تكمیل‌تر و دقیق‌تر شود
عوامل تشدید ابتلا به سرطان لوزالمعده
استفاده از تنباکو: سیگار کشیدن یکی از مهم‌ترین عوامل خطر سرطان پانکراس است. خطر ابتلا به سرطان پانکراس در افراد سیگاری در مقایسه با افرادی که هرگز سیگار نکشیده‌اند، دو برابر بیشتر است. حدود ۲۵ درصد از سرطان‌های پانکراس به علت سیگار کشیدن ایجاد می‌شود. سیگار کشیدن و استفاده از سایر محصولات تنباکو خطر سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد، خوشبختانه با ترک سیگار این خطر کاهش می‌یابد.
اضافه وزن: چربی بیش از حد (چاقی) عامل خطر بزرگی برای سرطان پانکراس است. احتمال ابتلا به سرطان پانکراس در افراد چاق با شاخص توده‌ی بدنی (BMI) سی یا بیشتر، ۲۰ درصد افزایش می‌یابد. چاقی دور کمر در افرادی که حتی اضافه وزن ندارند عامل خطر مهمی محسوب می‌شود.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی در محل کار: هنگام تماس با یک ماده‌ی سرطان زا، در بدن رادیکال‌های آزاد تشکیل می‌شود. آسیب سلول‌ها بر عملکرد طبیعی آنها تاثیر می‌گذارد و باعث سرطانی شدن آنها می‌شود.
قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی مانند مواد مورد استفاده در نظافت کاری، آفت کش‌ها، رنگ‌ها و مواد شیمیایی مورد استفاده در پالایش فلزات، خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد.
عوامل طبیعی خطرساز
سن: خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده با افزایش سن بیشتر می‌شود. تقریبا تمام بیماران بالای ۴۵ سال هستند و دو سوم افراد حداقل ۶۵ سال دارند. میانگین سن بیماران در زمان تشخیص سرطان پانکراس ۷۰ سال است.
جنسیت: احتمال سرطان پانکراس در مردان نسبت به زنان اندکی بیشتر است که ممکن است با مصرف بالای دخانیات در مردان، که خطر سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد مرتبط باشد.
سابقه‌ی خانوادگی: به نظر می‌رسد ژن سرطان پانکراس در برخی خانواده‌ها منتقل می‌شود. در برخی خانواده‌ها، به علت سندرم‌های ژنتیکی خطر بالای سرطان پانکراس وجود دارد.
سندرم‌های ژنتیکی: تغییرات ژنی (جهش) می‌تواند از والدین به کودکان منتقل شود. این تغییرات ژنی باعث ایجاد ۱۰ درصد از سرطان پانکراس است. گاهی اوقات این تغییرات منجر به سندرم‌هایی می‌شود که باعث افزایش