گلوتامین چیست و چه کسانی می توانند از آن استفاده کنند

جامعه پویا -گلوتامین با عضله سازی و بدن سازی عجین شده است و جوانانی که می خواهند هیکلی عضلانی داشته باشند معمولا از این ماده استفاده می کنند اما توجهی به این نکته ندارند که این ماده می تواند برایشان خطرساز باشد. 

گلوتامین فراوان‌ترین اسید آمینه آزادی است که در ماهیچه‌های بدن یافت می‌شود. چون این اسید آمینه به راحتی از سد مغزی- خونی عبور کند، به همین دلیل به سوخت مغز معروف شده‌است. 

گلوتامین، در مغز به اسید گلوتامیک- که برای فعالیت مغز ضروری است- تبدیل می‌شود، و بر عکس. این اسید همچنین مقدار اسید گاما- آمینو بوتیریک را که برای ادامه عملکرد مناسب مغز و فعالیت ذهنی لازم است، افزایش می‌دهد. گلوتامین به حفظ تعادل صحیح اسیدی- قلیایی بدن کمک می‌کند، و جزء اصلی عناصر سازنده‌ای است که برای ساختن مولکول‌های RNA و DNA به کار می‌رود. این اسید برای افزایش توانایی ذهنی و حفظ سلامت دستگاه گوارش مفید است. 

هنگامی که اسید آمینه ای تجزیه می‌شود، نیتروژن آزاد میشود. بدن انسان به نیتروژن نیاز دارد، اما نیتروژن آزاد می‌تواند آمونیاک را که برای بافت‌های مغز فوق‌العاده سمی است، به وجود آورد. کبد می‌تواند نیتروژن را به اوره، که به وسیله ادرار دفع می‌گردد، تبدیل نماید؛ یا ممکن است نیتروژن خود به اسید گلوتامیک متصل شود. در اثر این فرایند، گلوتامین به وجود می‌آید. گلوتامین در میان اسیدهای آمینه، خاص و استثناست، زیرا در هر مولکول آن به جای یک اتم نیتروژن، دو اتم وجود دارد. این خاصیت گلوتامین برای پاک کردن آمونیاک از بافتها، به خصوص بافت مغزی، مفید است. به علاوه، این اسید آمینه می‌تواند نیتروژن را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل کند.

گلوتامین در چه موادی وجود دارد

گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، شیر، لبنیات، گندم، کلم، چغندر، لوبیا، اسفناج و جعفری حاوی گلوتامین است.

اسید آمینه گلوتامین در اکثر محصولات گوشتی و حیوانی و همین‌طور محصولات لبنی یا محصولی مانند پروتئین آب پنیر یا پروتئین کازئین موجود در شیر وجود دارد. میزان آن در برخی غذاهای مختلف به شرح زیر است:

در ۴٫۷٪ پروتئین گوشت گاو در ۸٫۸٪ پروتئین شیر در ۱۱٫۱٪ پروتئین برنج سفید در ۱۶٫۲٪ پروتئین ذرت در ۹٫۱٪ پروتئین توفو در ۴٫۳٪ پروتئین تخم مرغ

گلوتامین باعث افزایش سنتز پروتئین در عضلات اسکلتی شده که منجر به رشد عضلات میشود. رشد عضلات منجر به افزایش توان میوفیبرها برای انقباض می‌شود. این اسید آمینه توسط بسیاری از ورزشکاران وزنه‌برداری، بدن‌سازی و ورزش‌های استقامتی استفاده میشود. گلوتامین باعث افزایش هورمون رشد در پلاسمای خون میشود. تحریک سنتز پروتئین در عضلات با در اختیار گذاشتن نیتروژن برای تولید پروتئین؛ کاهش زمان ریکاوری عضلات؛ افزایش تولید هورمون رشد؛ کاهش کاتابولیسم در طول تمرینات؛ افزایش استقامت به وسیله جایگزین کردن گلیکوژن در شرایطی که گلیکوژن بدن تخلیه شده‌است و کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌ها به وسیله تقویت سیستم ایمنی بدن از جمله فواید گلوتامین است.

فواید استفاده از مکمل بدنسازی گلوتامین

مکمل بدنسازی گلوتامین حاوی گلوتامات و آمونیاک است و مصرف آن در زمان آسیب دیدگی و ضرب دیدگی بسیار موثر است و سبب می شود آسیبها به زودی ترمیم شوند و عملکرد سیستم ایمنی بدن ارتقا پیدا می کند.

همچنین مکمل بدنسازی گلوتامین برای درمان بیماری های سرطانی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این آمینو اسید به بهبود دستگاه گوارش کمک می کند و از بروز بیماری های روده جلوگیری به عمل می آورد. مکمل بدنسازی گلوتامین برای درمان مشکلات معده مانند زخم معده بسیار مفید است.
این مکمل متابولیسم سوخت چربی ها را در بدن بالا می برد و سبب می شود مواد مغذی مورد نیاز بدن بهتر جذب شوند.

یکی دیگر از اثرات این مکمل بر متابولیسم و سوخت و ساز گلوکز در بدن است. این آمینو اسید به ساخت گلوکز در بدن کمک می کند و مقدار انسولین را تغییر نمی دهد.

تحقیقات نشان می دهند که مصرف گلوتامین در مواقع استرس به حفظ عضلات بدن کمک می کند.

همچنین اگر گلوتامین در بدن تامین نشود،سلامتی ورزشکارتحت تاثیر قرار می گیرد.به همین دلیل مکملهای گلوتامین دار گزینه ای بسیار حیاتی هستند که دایما پیشنهاد می شوند.

به طور کلی میزان معقول استفاده از مکمل بدنسازی گلوتامین 500 میلی گرم و سه بار در روز است. ورزشکاران باید این مقدار را به 5 تا 15 گرم در روز برسانند. البته قبل از استفاده از این مکمل بهتر است با مربی خود مشورت کنید و هرگز سرخود از مکملها استفاده نکنید.

این مکمل را می توان با آب و یا آب میوه نوشید. نتایج مصرف این گلوتامین تقریبا یک هفته بعد از مصرف مشخص می شود، اما اگر درست و اصولی ورزش کنید و از این مکمل استفاده کنید اثرات آن به خوبی در بدن مشخص می شوند.

بهترین زمان برای مصرف مکمل گلوتامین بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب است، زیرا عضلات شما به مدت چندین ساعت هیچ ماده مغذی دریافت نکرده‌اند.
این مکمل منبع مهمی برای تامین انرژی به حساب می رود. اگر تمرینات سنگین انجام دهید سطوح گلوتامین خون کاهش پیدا می کنند و اگر جایگزینی برای آن در نظر گرفته نشود علایم عفونت در بدن پدیدار می شود.

به همین دلیل ورزشکاران حرفه ای باید زیر نظر مربی خود استفاده از گلوتامین را در برنامه خود بگنجانند.

عوارض جانبی 

عوارض جانبی مکمل گلوتامین بسیار محدود است. اما در صورت مشاهده درد قفسه سینه، مشکلات شنوایی، عفونت (تب، لرز، گلو درد) سریعا به پزشک مراجعه کنید.

واکنشهای آلرژیک این مکمل بسیار محدود است اما ممکن است کهیر، مشکلات تنفسی و تورم در بدن رخ دهد.

عوارض جانبی دیگر تهوع، استفراغ، درد عضلات، احساس خستگی، سردرد، سرگیجه، واکنش پوستی، خشکی دهان و آبریزش بینی هستند.