جامعه پویا-سال هاست که محصولات مختلفی با وعده کمک به افزایش کالری سوزی و کاهش وزن روانه بازار می‌شوند. اما آیا به واقع روشی وجود دارد که میزان کالری‌های سوزانده شده در روز را افزایش دهد؟
پاسخ مثبت است. کالری سوزی بیشتر می‌تواند به کاهش و حفظ وزن سالم کمک کند. ورزش و مصرف غذاهای سالم دو روش مؤثر برای افزایش کالری سوزی هستند، اما شما می‌توانید با دنبال کردن برخی روش‌های غیر معمول نیز این روند را تقویت کنید.
قرار گرفتن در معرض سرما
قرار گرفتن در معرض دماهای سرد ممکن است نرخ سوخت و ساز شما را از طریق تحریک فعالیت چربی قهوه‌ای در بدن تقویت کند. در شرایطی که بیشتر چربی ذخیره شده در بدن انسان از نوع چربی سفید است، مقدار کمی چربی قهوه‌ای نیز در بدن وجود دارد. این دو نوع چربی عملکردهای متفاوتی دارند.
عملکرد اصلی چربی سفید ذخیره انرژی است. میزان بیش از حد بافت چربی سفید ممکن است موجب التهاب و مقاومت به انسولین شود. در مقابل، عملکرد اصلی چربی قهوه‌ای حفظ گرمای بدن در مواجهه با سرماست.
اثر کالری سوزی چربی قهوه‌ای از فردی به فرد دیگر متفاوت است. به طور کلی، افرادی که چاق هستند، نسبت به افرادی با وزن عادی به نظر می‌رسد چربی قهوه‌ای فعال کمتری دارند.
پژوهش‌هایی با حضور سوژه‌های حیوانی نشان داده‌اند که مواجهه مزمن با سرما به قهوه‌ای شدن چربی سفید منتج می‌شود، اگرچه بررسی و مطالعه در این زمینه همچنان ادامه دارد. مطالعات با حضور سوژه‌های انسانی نیز نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض سرما ممکن است با توجه به مقدار چربی قهوه‌ای فعال در بدن فرد به طور قابل توجهی کالری سوزی را افزایش دهد. افزون بر این، نیازی نیست تا برای تقویت کالری سوزی در معرض دماهای منجمدکننده قرار بگیرید.
در یک مطالعه، مردان جوان سالم با ترکیب بدن مشابه برای دو ساعت در معرض دمای ۱۹ درجه سانتیگراد قرار گرفتند. اگرچه میزان کالری سوزی در همه آنها افزایش یافت، اما این اثر برای افرادی که دارای بیشترین فعالیت چربی قهوه‌ای بودند، سه برابر بیشتر بود.
در مطالعه‌ای دیگر، قرار گرفتن ۱۰ مرد جوان لاغر در معرض دمای ۱۷ درجه سانتیگراد به مدت دو ساعت سوزاندن ۱۶۴ کالری بیشتر در روز را به همراه داشت.
برای بهره‌مندی از فواید دماهای سرد برای کالری سوزی بیشتر می‌توانید کاهش دمای خانه، دوش آب سرد، و پیاده‌روی در هوای سرد را مد نظر قرار دهید.
نوشیدن آب سرد
آب بهترین نوشیدنی برای رفع تشنگی و هیدراته نگه داشتن بدن است. همچنین، نوشیدن آب نشان داده است که تقویت موقت سوخت و ساز در افرادی با وزن عادی و دارای اضافه وزن را به همراه دارد. برخی مطالعات حتی نشان داده اند که می‌توان با نوشیدن آب سرد این اثر را هرچه بیشتر تقویت کرد.
طی یک مطالعه، پژوهشگران افزایش ۴۰ درصدی نرخ سوخت و ساز در نتیجه تلاش بدن برای افزایش دمای آب سرد مصرفی به دمای عادی بدن را گزارش کردند.
دو مطالعه با حضور شرکت کنندگانی جوان نیز نشان دادند که نوشیدن ۵۰۰ میلی لیتر آب سرد افزایش ۲۴ تا ۳۰ درصدی کالری سوزی برای ۹۰ دقیقه را در پی داشته است. با این وجود، مطالعات در این زمینه محدود و در مقیاس کوچک انجام شده اند و به پژوهش‌های بیشتر درباره اثر آب بر نرخ سوخت و ساز نیاز است.
به عنوان مثال، مطالعه‌ای دیگر با حضور افراد جوان نشان داد که نوشیدن ۵۰۰ میلی لیتر آب سرد افزایش تنها ۴.۵ درصدی کالری سوزی برای ۶۰ دقیقه را در پی داشته است.
آدامس جویدن
آدامس جویدن نشان داده که احساس سیری و پری را تقویت کرده و میزان دریافت کالری به واسطه مصرف کمتر تنقلات را کاهش می‌دهد. برخی شواهد نشان داده‌اند که آدامس جویدن ممکن است به تسریع سوخت و ساز نیز کمک کند.
در یک مطالعه کوچک، مردانی با وزن عادی پس از برخی وعده‌های غذایی خود آدامس می‌جویدند. مشخص شد میزان کالری سوزی به طور قابل توجهی پس از این وعده‌های غذایی بیشتر بوده است.
در مطالعه‌ای دیگر، ۲۰ بزرگسال جوان برای ۲۰ دقیقه پس از هر وعده غذایی آدامس جویدند که افزایش میزان سوخت و ساز در مقایسه با آدامس نجویدن را نشان داد.
اگر قصد دارید این روش را برای کالری سوزی بیشتر دنبال کنید، آدامس‌های بدون قند را برای محافظت از سلامت دندان‌های خود انتخاب کنید.
اهدای خون
اهدای خون می‌تواند نرخ کالری سوزی شما را حداقل به صورت موقت افزایش دهد. زمانی که خون اهدا می‌کنید، بدن برای تولید دوباره پروتئین‌ها، گلبول‌های قرمز، و دیگر اجزا خون برای جایگزینی با آنچه از دست رفته است، انرژی مصرف می‌کند. البته اهدای خون فعالیتی نیست که هر روز بتوانید آن را انجام دهید. به طور کلی، شما باید بین هر بار اهدای خون هشت هفته صبر کنید تا خون جدید تولید شود.
همچنین، پژوهش‌ها نشان داده‌اند که اهدای خون ممکن است برخی فواید سلامت دیگر مانند کاهش نشانگرهای التهابی، افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی و کاهش خطر بیماری قلبی را موجب شود. مهم‌تر این که اهدای خون می‌تواند به طور بالقوه جان فرد دیگری را نجات دهد.
بی قراری بیشتر
ورزش به کالری سوزی و حفظ تناسب اندام کمک می‌کند. با این وجود، اشکال ظریف‌تری از فعالیت جسمانی نیز می‌توانند آهنگ سوخت و ساز بدن شما را تقویت کنند. این مفهوم به نام گرمازایی فعالیت غیر ورزشی (NEAT) شناخته می‌شود که شامل بی قراری (Fidgeting) نیز می‌شود. بی قراری شامل حرکت قسمت‌های بدن به طور تکراری مانند تکان دادن پا، ضربه زدن با انگشت روی میز، و یا بازی با انگشتر می‌شود.
در یک مطالعه، میزان کالری سوزی در افرادی که در حالت ایستاده یا نشسته این قبیل حرکات را انجام می‌دادند، به طور میانگین پنج تا شش برابر بیشتر از افرادی بود که ساکن در جای خود نشسته یا ایستاده بودند.
مطالعه‌ای دیگر نشان داد افرادی با بیشترین وزن بدن در واکنش به بی قراری و دیگر انواع فعالیت غیر ورزشی بیشترین میزان افزایش نرخ سوخت و ساز را داشتند.
در برخی موارد، گرمازایی فعالیت غیر ورزشی می‌تواند نقش چشمگیری در میزان کالری سوزی روزانه داشته باشد. به عنوان مثال، نتایج یک مطالعه نشان داد که ترکیبی از بی قراری، پیاده‌روی و ایستادن می‌تواند به سوزاندن ۲,۰۰۰ کالری بیشتر در روز کمک کند.
از آنجایی که بی قراری ممکن است به کالری سوزی و پیشگیری از افزایش وزن کمک کند، برخی کارشناسان از مردم می‌خواهند که این فعالیت‌ها و دیگر اشکال فعالیت غیر ورزشی را در زندگی روزانه خود وارد کنند.
از دیگر روش‌های بهره‌مندی از فواید گرمازایی فعالیت غیر ورزشی می‌توان به استفاده از پله، استفاده از میزهای ایستاده و تمیزکاری اشاره کرد.
خندیدن بیشتر
احتمالاً شنیده‌اید که خنده بر هر درد بی درمان دواست. در واقع، پژوهش‌ها تأیید کرده‌اند که خندیدن ممکن است بسیاری از جنبه‌های سلامت روانی و جسمانی از جمله حافظه، سیستم ایمنی، و عملکرد شریانی را بهبود ببخشد. افزون بر این، خندیدن به کالری سوزی کمک می‌کند.
در یک مطالعه، ۴۵ زوج مجموعه‌ای از فیلم‌های کمدی و جدی را تماشا کردند. پژوهشگران دریافتند خندیدن هنگام تماشای فیلم‌های کمدی نرخ سوخت و ساز را ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش می‌دهد. اگرچه چندان زیاد به نظر نمی‌رسد، اما خندیدن منظم همچنان روشی خوب برای بهبود سلامت کلی و شاد شدن انسان محسوب می‌شود.
منبع: عصرایران