جامعه پویا -در زمان جوانی سرعت ساخت استخوان از تجزیه آن بیشتر است به همین علت تراکم استخوانی افزایش پیدا می کند. در سن سی سالگی فرد به بیشترین تراکم استخوانی خود میرسد. پس از این سن بازساخت استخوانی ادامه دارد؛ اما سرعت از دست دادن آن تا حدودی بیشتر از سرعت ساخت آن است. استئوپروز یا همان پوکی استخوان به معنی استخوان های فرج دار است که این ماده موجب ضعیف شدن استخوان ها می شود؛ تا حدی که فشاری کوچک مثل خم شدن یا سرفه منجر به شکستگی آن می شود.
توجه داشته باشید که در اغلب موارد سطوح پایینی از کلسیم و دیگر مواد معدنی موجود در استخوان ها موجب ضعیف تر شدن استخوان ها می شود. یکی از عوارض این اتفاق شکستگی است که این شکستگی بیشتر در نواحی مانند ستون فقرات لگن و کمر فرد اتفاق می افتد. اگرچه بیماری پوکی استخوان بیشتر در خانم ها اتفاق می افتد؛ اما این امکان که مردها را نیز درگیر خود کند وجود دارد. صرف نظر از آن هایی که به استئوپروز مبتلا هستند؛ بسیاری از افراد چگالی استخوانی پایینی دارند که این موضوع آن ها را در معرض خطر پوکی استخوان قرار میدهد. جالب است بدانید که هیچ گاه برای پیش گیری از پوکی استخوان خیلی دیر یا خیلی زود نیست. شما همیشه می توانید برای داشتن استخوان های محکم و سالم در طول زندگی خود کارهای مفیدی انجام دهید.
نشانه های پوکی استخوان
توجه داشته باشید که اغلب در مراحل نخست آسیب های استخوانی، درد یا علامت دیگری ندارید؛ اما در هنگامی که استخوان ها در اثر پوکی استخوان ضعیف شوند ممکن است علائمی بروز کند. در این قسمت از مقاله قصد داریم به این علائم پرداخته و آن ها را مورد بررسی قرار دهیم.
1.درد پشت: یکی از علائم پوکی استخوان درد پشت در فرد است که علت این امر شکستگی یا فروریختگی مهره ها است. توجه داشته باشید که این درد بسیار شدید است.
2.کوتاهی قد: یکی از علائم دیگر پوکی استخوان کوتاهی قد فرد است که این تغییر ناگهانی نبوده و به مرور زمان در جسم فرد اتفاق می افتد.
3. خمیدگی: یکی از علائم دیگری که موجب می شود فرد دریابد که به پوکی استخوان مبتلا شده خمیدگی یا قوز کمر او است.
۴. شکستگی مهره ها: یکی دیگر از علائم ابتلای فرد به بیماری پوکی استخوان، شکستگی مهره های او در نواحی مختلفی مثل کمر، لگن یا دیگر نواحی بدن است.
بیشتر بخوانید: برای جلوگیری از پوکی استخوان چه کنیم؟
علت پوکی استخوان
دانشمندان هنوز علت دقیق بیماری پوکی استخوان را نمیدانند؛ اما آن چه که به وضوح مشخص است این است که در این حالت فرآیند معمولی بازساخت استخوان ها از بین رفته با کند میشود. استخوان های هر فرد به طور مداوم در طول زندگی او تغییر می کند. بافت استخوانی نو تشکیل شده و بافتهای قدیمی فرو می ریزند. به این عملیات باز جذب می گویند که نام دیگر آن باز ساخت است. زمانی که فرد جوان است سرعت ساخت استخوان های او بیشتر است؛ پس تراکم استخوانی افزایش پیدا می کند.
در حدود سن ۳۰ سالگی فرد به بیشترین تراکم استخوانی میرسد. پس از آن باز ساخت استخوانی ادامه دارد؛ اما توجه داشته باشید که سرعت از دست دادن آن از ساخت آن ها بیشتر است. احتمال بروز پوکی استخوان به دوره اوج تراکم استخوان یعنی سنین ۲۰ تا ۳۰ سالگی بستگی دارد. یعنی ابتلا شدن به این بیماری بستگی به این دارد که در این سنین فرد چه مقدار توده استخوانی به دست آورده و پس از این سن با چه میزان سرعتی آن را از دست می دهد. توجه داشته باشید که هرچه ذخیره تراکم استخوانی شما بالاتر باشد؛ در حقیقت ذخیره بیشتری دارد و احتمال بروز پوکی استخوان کم تر میشود. استحکام استخوان ها همچنین به سایز و چگالی آن ها نیز بستگی دارد.
بخشی از چگالی استخوان های هر فرد به میزان کلسیم، فسفر و دیگر مواد معدنی موجود در استخوان ها وابسته است. توجه داشته باشید که زمانی که مقدار مواد معدنی در استخوان های فرد از حد طبیعی آن ها کمتر باشد؛ او دچار استحکام کم تری میشود و در آخر، ساختار محافظتی داخلی خود را از دست می دهد. موارد دیگری مثل سطح هورمون ها نیز بر چگالی استخوان ها موثر می باشند. متاسفانه در اغلب زنان زمانی که یائسگی آن ها آغاز میشود؛ تجزیه بافت استخوانی افزایش پیدا می کند. البته در مردان نیز سطح پایین تستوسترون و هورمون های جنسی آن ها می تواند موجب از دست دادن بافت های استخوان فرد شوند.
عواملی که موجب ایجاد پوکی استخوان می شوند
عوامل بسیاری وجود دارند که با وجود آن ها درصد مبتلا شدن به بیماری پوکی استخوان زیاد می شود. در این قسمت از مقاله قصد داریم به این عوامل خطرناک بپردازیم.
۱. مقدار پایین کلسیم بدن: اگر همیشه کمبود کلسیم دارید این مشکل، خود نقش اصلی را در پیشرفت پوکی استخوان ایفا می کنند. دریافت پایین کلسیم همچنین در کم شدن چگالی استخوان ها و همچنین در از دست دادن زودرس بافت استخوانی و افزایش خطر شکستگی آن ها نقش دارد.
۲. مصرف تنباکو: نقش اصلی و مهم تنباکو به طور دقیق مشخص نیست اما محققین طی تحقیقات تکمیلی خود مطمئن هستند که مصرف تنباکو موجب ضعیف شدن استخوان ها می شود.
۳. اختلالات خوردن غذا: جالب است بدانید که زنان و مردانی که دچار بی اشتهایی عصبی یا بولیمیا هستند بیشتر از افراد دیگر در معرض خطر چگالی استخوانی پایین قرار دارند.
۴. زندگی بدون تحرک: افرادی که زمان زیادی را بدون هیچ تحرکی و نشسته می گذرانند نسبت به افراد دیگری که تحرک زیادی دارند؛ بیشتر در معرض خطر افتوپیروز یا پوکی استخوان قرار می گیرند. هر نوع فعالیت ورزشی که برای تحمل وزن استخوان ها است برای مبتلا نشدن به پوکی استخوان مفید است. همچنین ورزش هایی مثل پیاده روی، دویدن، پریدن، نرمش های بدنی و کار با وزنه برای ساختن استخوان های سالم بسیار مفید می باشند.
۷. مصرف الکل: یکی از کارهای دیگری که به مرور زمان منجر به مبتلا شدن به پوکی استخوان می شود؛ مصرف الکل است. علت این امر این است که نوشیدن الکل میتواند در توانایی بدن جهت جذب کلسیم تداخل ایجاد کند.
۸. مصرف فراوان قهوه و چای: یکی از عوامل موثر در بروز پوکی استخوان نوشیدن بیش از حد قهوه و چای است. کافئین موجود در این نوشیدنی ها در جذب کلسیم اختلال زیادی ایجاد می کند.
۸. مصرف داروهای کورتیکو استروئیدی: یکی از عوامل دیگر افزایش مبتلا شدن به پوکی استخوان مصرف طولانی مدت داروهای کورتیکو استروئیدی است که به استخوان ها آسیب می رساند. این داروها برای درمان بیماریهای مزمنی مانند آسم، آرتریت و لوپوس هستند که ممکن است نتوانید مصرف آنها را قطع کنید. چنان چه مجبور هستید که از این دوره داروها استفاده کنید؛ به پزشک مراجعه کرده تا چگالی استخوانی شما را چک کند و داروهای دیگری را به همراه این داروها برای جلوگیری از زیان استخوان توصیه کند.