علایم دیسک کمر و راههای درمان آن

جامعه پویا -دیسک کمر عارضه ای است که با وارد کردن فشار زیاد به کمر یا ضعیف شدن عضلات آن در اثر بالا رفتن سن به وجود می آید. مهم ترین علامت این مشکل درد است که این درد معمولاً در قسمت های خاصی از بدن مانند پشت بدن و پای فرد بروز می کند. در این مقاله قصد داریم به معرفی عارضه دیسک کمر پرداخته و علائم، علل آن و همچنین راه درمان غیر از عمل جراحی آن را مورد بررسی قرار دهیم.

بیشتر بخوانید: سیاتیک کمر چیست و چطور آن را درمان کنیم

دیسک کمر چیست؟

هر فردی در ستون فقرات خود 26 مهره دارد که این مهره ها توسط صفحات انعطاف پذیری که دیسک نام دارد و بین مهره ها قرار گرفته است؛ از یک دیگر جدا شده اند. پس هر فردی طبیعتاً ۴ دیسک کمر دارد. پس وجود دیسک کمر بیماری نیست. اگر به هر دلیلی دیسک از قسمت عقب خود بیرون بزند یا دچار فتق شود؛ این قسمت بیرون زده بر روی نخاع به رشته های آن فشار وارد می کند و موجب ایجاد درد در ناحیه کمر و انتشار آن به قسمت پاهای فرد می شود. این بیماری اصطلاحاً دیسک کمر نام دارد که اصطلاح درست آن فتق دیسک کمری است.

نام دیگر این بیماری سیاتیک است. توجه داشته باشید که دیسکی که بین مهره های کمر قرار گرفته است هنگام بالا رفتن سن مایع خود را کم کم از دست میدهد و خشک می شود. در نتیجه این عملکرد، فشردگی دیسک به وجود می آید که موجب تخریب و تلاشی حلقه خارجی محکم دیسک می شود. به همین دلیل است که هسته یا داخل حلقه ممکن است از جایگاه خود بیرون بزند و برجسته شود. به این مشکل بیرون زدگی دیسک کمر می گویند.

توجه داشته باشید که قسمت مرکزی داخلی دیسک کمر همراه با ادامه داشتن تخریب دیسک یا وارد شدن فشار مداوم بر ستون فقرات بخش محیطی آن را پاره می کند و از آن خارج می شود. به این بیماری نیز پارگی دیسک یا فتق دیسک می گویند. سپس ماده دیسک به ریشه های عصبی قرار گرفته در پشت فضای دیسک فشار وارد میکند که این امر به بروز نشانه هایی مانند درد، ضعف، کرختی یا تغییر حواس منجر می شود. بهتر است بدانید که اغلب مواد بیرون زدگی دیسک کمر در قسمت مهره های پایین کمر رخ میدهد.

توجه داشته باشید که دیسک کمر بیشتر از دهه سوم به بعد ایجاد می شود. البته باید گفت که در میان زنان جوان دیسک جوانی نیز دیده می شود؛ اما بسیار نادر است. توجه داشته باشید که دیسک جوانی معمولا در مهره های کمر ایجاد نمی شود و در مهره های پشتی یعنی قسمت بالای مهره های کمری در اثر ضربه پیش می آید؛ زیرا در سن ۲۰ سالگی پیر شدن دیسک وجود ندارد و از سن ۲۰ سالگی به بعد است که به مرور زمان آب دیسک ها کم می شود و امکان شکننده بودن آن ها و ایجاد ترک های موجود بین آن ها افزایش می یابد. توجه داشته باشید که هر چه سن بالاتر برود احتمال پیدا شدن دیسک نیز افزایش مییابد.

علل مختلف دیسک کمر

در این قسمت از مقاله می خواهیم به بررسی علل مختلف دیسک کمر پرداخته و هر یک را نام ببریم.
 1. ممکن است دیسک کمر بر اثر شرایط حادی رخ داده باشد.
2. دیسک کمر میتواند بر اثر برآمدگی یا پارگی دیسک باشد.
 ۳. عدم تعادل عضلات در قسمت های دیگر بدن میتواند موجب به وجود آمدن این عارضه شود.
 ۴. عدم نشستن صحیح نیز یکی از علل بروز دیسک کمر است.
 ۵. استفاده مرتب از ابزارهایی مانند موبایل و کامپیوتر
6. فشار و استرس زیاد

بیشتر بخوانید: برای جلوگیری از پوکی استخوان چه کنیم؟

راه های درمان دیسک کمر

راه های درمان دیسک کمر به غیر از عمل جراحی زیاد هستند که در این قسمت قصد داریم آن ها را نام برده و به بررسی هر یک بپردازیم.

 ۱. استراحت مطلق: اولین مرحله از درمان دیسک کمر فرد استراحت مطلق است. این استراحت باید در ابتدا سه روزه باشد و پس از آن استراحت نسبی و انجام فعالیت های کم روزانه آغاز می شود. البته توجه داشته باشید که راه های درمان دیسک کمر به سن، جنس و میزان بیرون زدگی ماده ژلاتینی و همچنین میزان پیشرفته بودن بیماری و سایر موارد بستگی دارد.

2. درمان دیسک کمر با ورزش: قدم بعدی برای درمان دیسک کمر ورزش و تقویت عضله استاتیک است. 

همه می توانند این ورزش را انجام دهند اما افرادی که کمردرد و به خصوص دیسک کمر دارند باید ورزش را زیر نظر پزشک متخصص آموزش دیده و انجام دهند. زیرا برخی از ورزش ها ممکن است موجب تشدید مشکل سیاتیک و فتق شوند. توجه داشته باشید که ورزش باید در مرحله کاهش درد شروع شود؛ زیرا انجام ورزش در زمانی که فرد درد زیادی دارد؛ بیشتر موجب تشدید علائم دیسک کمر او می شود. پس از این که درد فرد کاهش پیدا کرد یکی از بهترین ورزش های ایزومتریک در بیمارانی که به عارضه دیسک کمر مبتلا هستند؛ ورزش تیلتینگ است.

این ورزش نخستین ورزشی است که دکتر معروفی به بیماران خود توصیه میکند. همچنین توجه داشته باشید که این ورزش یک ورزش کلیدی در درمان و پیشگیری از دیسک کمر است. روش این ورزش این است که فرد بیمار دراز میکشد و پاهای خود را جمع می کند. سپس کمر خود را به پایین فشار می دهد و در مدت ۱۰ ثانیه این ورزش را انجام می دهد. دومین ورزش برای کاهش دیسک کمر ورزش کشش عضله پریفورمیس است. این ورزش به این گونه است که در شرایطی که دراز کشیده اید یک پای خود را روی پای دیگر انداخته و در جهتی از لبه خارجی زانو لگن را بکشید. این ورزش به این علت است که عضله پیریفورمیس یا قسمت خارجی سیاتیک شما کاملاً کشیده شود. ۱۵ ثانیه در این حالت بمانید و پس از آن پنج بار این ورزش را تکرار کنید.

بیشتر بخوانید: خارپاشنه چرا به وجود می‌آید و راه درمان خانگی آن چیست

 سومین ورزش مناسب برای درمان دیسک کمر از جمله ورزش های سری مک کنزی است. در این ورزش بیمار باید روی شکم خود بخوابد و زیر آن بالش بگذارد. سپس سر و گردن را بالا آورده و ۱۰ ثانیه آن را در همان حالت نگه دارد. توجه داشته باشید که اگر در هنگام انجام این ورزش در قسمت کمر و پاهای خود احساس آرامش می کنید حدوداً ده بار دیگر این ورزش را ادامه دهید. نکته حائز اهمیت در این ورزش این است که فقط باید باسن فرد بچرخد و کمر به هیچ وجه نباید از روی زمین بلند شود.

 چهارمین ورزش دیسک کمر این است که فرد بیمار پای خود را در شکم خود جمع کرده و هر طرف را ۱۰ ثانیه بکشد. سپس این ورزش را ۱۰ مرتبه تکرار کند. توجه داشته باشید که در هنگام انجام این ورزش محل اتصال کمر به لگن باید کشیده شود.

 قدم مهم بعدی در ورزش های دیسک کمر ورزش هایی به نام دینامیک و حرکت است. توجه داشته باشید که این ورزش ها عمده ترین تاثیر را در تقویت عضلات و اطراف آن دارند. این ورزش ها شامل شنا، راهپیمایی در سطوحی که شیب ندارند و دوچرخه می باشند. البته این ورزش ها باید پس از ورزش های استاتیکی که در قسمت بالا توضیح دادیم انجام شود. با استفاده از این ورزش ها عضلات اطراف دیسک کمر فرد دوباره شروع به بازسازی می کند و قوی باقی می ماند. توجه داشته باشید که آب درمانی و راه رفتن در آب نیز برای دیسک کمر مناسب است. اما توجه داشته باشید که این کار قوانینی دارد که اگر اجرا نشود مشکل شما را تشدید می کند.

 ۳. طب سوزنی: همان طور که می دانید امروزه طب سوزنی و به خصوص طب سوزنی الکترونیکی از برترین درمانها در مشکل دیسک کمر است. در این روش موثر منافع طب سوزنی در کنار پولاریتی درمانی باعث درمان بسیاری از بیماران دیسک کمر می شود. جالب است بدانید که علاوه بر کشورمان در بسیاری از نقاط دنیا مانند چین و آمریکا برای دیسک کمر از طب سوزنی الکترونیکی استفاده می شود.

 ۴. درمان خانگی پارگی دیسک کمر: برای درمان پارگی دیسک کمر در خانه از ماساژ یخ و گرم استفاده کنید و ورزش های روزانه دیسک کمر را در مرحله بدون درد انجام دهید.
 ۵. درمان دیسک کمر مهره ۴ و ۵: این راه درمان از همه راحت تر است. این کار بسیار شایع است و فقط دیسک های خاصی در آن درمان می شوند.